🕍 Synagoga El Ghriba na Dżerbie – najstarsza synagoga w Afryce Północnej
Wyspa Dżerba w Tunezji kojarzy się przede wszystkim z plażami, oliwnymi gajami i orientalnym klimatem. Ale to także miejsce niezwykłej historii i spotkania kultur. Jednym z najciekawszych zabytków jest Synagoga El Ghriba, położona w spokojnym miasteczku Erriadh. To nie tylko najstarsza zachowana synagoga w Afryce Północnej, lecz także ważne miejsce pielgrzymkowe i symbol wielowiekowej obecności społeczności żydowskiej w Tunezji.
Krótka historia i legenda
Obecny budynek synagogi pochodzi z XIX wieku, ale wzniesiono go na miejscu wcześniejszych świątyń. Tradycja mówi, że początki El Ghriba sięgają starożytności – miała powstać dzięki kapłanom, którzy uciekli z Jerozolimy po zburzeniu Świątyni Salomona i przywieźli ze sobą fragmenty jej kamieni i drzwi.
Z synagogą wiąże się też legenda o tajemniczej dziewczynie – „ghriba” oznacza „cudowna” lub „dziwna”. Według opowieści jej ciało nigdy nie uległo rozkładowi, a miejsce, w którym je znaleziono, uznano za święte.
Dlaczego El Ghriba jest wyjątkowa?
- ✡️ Święte miejsce judaizmu – tradycja głosi, że przechowywany jest tu jeden z najstarszych na świecie zwojów Tory.
- 🕍 Architektura i wnętrza – skromna z zewnątrz, zachwyca bogactwem wewnątrz: kolorowe płytki, witraże i dekoracje nadają jej wyjątkowy charakter.
- 🌍 Pielgrzymki – co roku, podczas święta Lag Ba’omer, synagoga przyciąga tysiące pielgrzymów z całego świata.
Architektura i wnętrze
Wnętrze El Ghriba to prawdziwa mozaika kolorów. Ściany zdobią barwne ceramiczne płytki, a witraże przepuszczają światło, tworząc niezwykłą atmosferę. Sala modlitwy jest przestronna, wsparta na kolumnach, a nad szafą na Torę znajduje się świetlik, dzięki któremu naturalne światło oświetla święte zwoje.
Wydarzenia i bezpieczeństwo
Niestety, historia synagogi ma też swoje tragiczne momenty. W 2002 roku doszło tu do zamachu bombowego, a w 2023 roku – do strzelaniny podczas pielgrzymki. Mimo to El Ghriba pozostaje ważnym miejscem modlitwy, a Tunezja stara się zapewnić bezpieczeństwo odwiedzającym.
Praktyczne informacje dla turystów
- 📍 Lokalizacja: Erriadh, wyspa Dżerba (ok. 7 km od Houmt Souk).
- 🚕 Dojazd: najlepiej taksówką lub w ramach zorganizowanej wycieczki.
- ⏰ Zwiedzanie: synagoga jest czynna dla turystów, warto sprawdzić godziny otwarcia i zasady wejścia.
- 👗 Ubiór: pamiętaj o skromnym stroju – to miejsce kultu religijnego.
Podsumowanie
Synagoga El Ghriba to nie tylko zabytek architektury, ale przede wszystkim miejsce o ogromnym znaczeniu duchowym i historycznym. Odwiedzając Dżerbę, warto poświęcić chwilę, by zobaczyć to wyjątkowe miejsce, które łączy legendy, religię i tradycję. To jedna z tych atrakcji, które przypominają, jak bogata i różnorodna jest kultura Tunezji.
